Mobbing; İngilizce yıldırma anlamına gelmektedir ve kökü “mob” olan bir kelimedir. “Mob” sözcüğü; İngilizce’de yasal olmayan biçimde şiddet uygulayan kalabalık veya “çete” anlamındadır. Latince kökenli sözcük; psikolojik şiddet; baskı; kuşatma; taciz; rahatsız etme veya sıkıntı vermek anlamlarına gelir. En iyi ifade eden anlamıyla yıldırma veya iş yerinde psikolojik terör anlamlarıdır.

Yıldırma kavramı; ilk kez 1984’de İsveç’de “İş Hayatında Güvenlik ve Sağlık” konulu bir raporun kapsamında Heinz Leymann tarafından ortaya atılmış; 1993’te İsveç’te çıkarılan ‘İşyerinde Kişilerin Mağdur Edilmesi’ adlı kanunla da ilk kez yasal bir nitelik kazanmıştır. Çalışma yaşamında hep var olan fakat görmezden gelinen mobbing; birçok iş yerinde hâlâ çok sayıda çalışanın kâbusu olmaya devam etmektedir. Bazen hakaretle; aşağılamayla bazen de normalin üzerinde aşırı iş yükü yükleyerek kendini gösteren bu davranışa maruz kalmak çalışanın hem psikolojik hem de fizyolojik olarak etkilenmesine neden olabilmektedir.

Mobbing 3 türde incelenir;

1. Düşey Mobbing:Üst konumda yer alanların astlarına yönelik olarak gerçekleştirdikleri psikolojik taciz vakalarıdır. Üstler sahip oldukları kurumsal gücü; astlarını ezerek; onları kurumun dışına iterek kullanmasıdır.

2. Yatay Mobbing: İşyerinde psikolojik tacizin fail veya failleri mağdur ile benzer görevlerde ve benzer olanaklara sahip; aynı konumdaki iş arkadaşlarıdırlar. Örneğin; eşit koşullar içinde bulunan çalışanların çekememezliği; rekabet; çıkar çatışması; kişisel hoşnutsuzluklar gibi.

3. Dikey Mobbing: Çalışanın yöneticiye psikolojik şiddet uygulamasıdır. Nadir görülen bir durumdur. Örneğin; çalışanların yöneticiyi kabullenememesi; eski yöneticiye duyulan bağlılık; kıskançlık gibi.

Mobbing’in uygulama biçimi süresi ve şiddeti ile bağlantılı olarak bir çok ruhsal ve fiziksel bozukluk ortaya çıkabilir.

Mobbinge maruz kalan çalışanların zaman içerisinde karşılaştıkları en sık sorunlar;

• Gerginlik;

• Öfke;

• Alınganlık;

• Dikkatsizlik;

• Özgüven kaybı;

• Endişe;

• Korku;

• Yetersizlik hissi;

• İştahsızlık ya da aşırı yeme;

• Kilo kaybı ya da kilo alma;

• Ağlama nöbetleri;

• Uyku bozuklukları;

• İşe geç kalma;

• Konsantrasyon bozukluğu;

• Mide sorunları;

• Cilt sorunları;

• Bağırsak sorunları;

• Alkol ya da madde bağımlılığı;

• Depresyon;

• Paranoya;

• Panik ataklar;

• Ciddi psikolojik ve psikiyatrik rahatsızlıklar;

• Kalp krizi.

Mobbing’in diğer çalışanlara ve işyerine de zararları söz konusudur. Bir işyerinde bir ya da birden çok çalışanın mobbing’e maruz kalması; o işyerinde hem mobbing’e maruz kalan hem de bu duruma şahit olan çalışanların performansında düşüşe sebep olacaktır. Mobbing’in işyerine ve diğer çalışanlara olan etkilerini;

• Verimliliğin düşmesi;

• Çalışan-çalışan ve çalışan-yönetici ilişkilerinin bozulması;

• Güven duygusunun yitirilmesi;

• Devamsızlıkların; izinlerin ve raporların artması;

• İşyeri sadakatinin azalması;

• İstifaların artması

• Çalışan sirkülasyonunun artmasına bağlı olarak nitelikli ve tecrübeli çalışanların kaybedilmesi;

• Şirket isminin ve marka değerinin zedelenmesi riski

olarak sıralayabiliriz.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.