Özgüven; kısaca kendimize verdiğimiz önem olarak tanımlanmaktadır. Bu özellik bizde doğuştan yoktur ancak geliştirilebilir niteliktedir. Bu konuda ailenin etkisi oldukça büyüktür. Anne-babanın desteğiyle çocuğun özgüven gelişimine de katkı sağlanabilir. Sevgi dolu yetişen bir çocukla; sevgisiz ve ilgisiz büyüyen bir çocuk arasında özgüven gelişimi konusunda büyük farklar vardır. Aile; sevgi; ilgi; destek konularında gerekli özveriyi sağlarsa çocuğun özgüven gelişimi sağlıklı bir şekilde ilerler. Özgüven; aynı zamanda çocukların başarılı bireyler olabilmesinde de en büyük etkilerden biridir. Kendine güvenen kişilerin başarma konusunda gereksiz kaygıları yoktur. Bu sebeple daha yaratıcı; daha girişken kişiler olmakla birlikte başarısızlık konusunda karamsar fikirlerden uzaktırlar.
Özgüven gelişimi nasıl desteklenmelidir?
-Kendini değerli hissetmeli
Çocuğun özgüveninin gelişmesi için kendini iyi hissetmesi ve kendiyle barışık olması önemlidir. Çocuğa değer vererek ve gelişimine destek sağlayarak kendilerini iyi hissetmelerini; böylelikle de kendileriyle barışık olmalarını sağlayabiliriz
-Çocuktan beklentiler yaşına uygun olmalı
Ailelerin çocuktan beklentilerinin yaşına uygun olması oldukça önemlidir. Bu beklentilerin çocuğun yaşının altında olması ya da hiç olmaması; çocuğun kendini geliştirmesi konusunda desteklenmemiş olduğunu gösterir. Böylelikle çocuk beklentilerin karşılanması konusunda ailenin ona güvenmediği hissine kapılır; kendini değersiz ve yetersiz hisseder.
Yaşının üzerindeki beklentiler de çocuğu olumsuz etkilemektedir. Çocuktan yapabileceğinden fazlasını beklemek onu zora sokar. Kendisinden beklenilenin üstesinden gelemediğinde hevesi ve motivasyonu düşer; yetersizlik hissine kapılır.
-Huzur ve güven olmalı
Yetiştiği ortamın huzurlu ve güvenli olması; bir birey olduğunun ve ona değer verildiğinin farkında olması; duygu ve düşüncelerine önem verilmesi; yönlendirmenin ve desteğin verildiği bir ortam olması; kabul görmesi ve hislerinin tanınması çocuğun özgüven gelişimine katkı sağlamaktadır.
-Örnek olunmalı
Anne-baba çocuğa davranışlarıyla örnek olmalıdır. Özgüveni tam olan aileler bunu da çocuklarına yansıtır. Hatalarını; eksik yönlerini çocuğa itiraf etmekten kaçınmamalılar. Özgüven; aynı zamanda eksikliklere; başarısızlıklarla barışık olup onlara da sahip çıkmaktır. Pozitif yaklaşmak çocuğa da güven vermektedir. Anne-baba çocuğuna güvenirse çocukta kendine güvenir ve daha cesaretli olur. Bu konuda başka çocuklarla kıyaslama yapmak çocuğu olumsuz etkilemektedir. Her çocuğun farklı yetenekleri; farklı gelişim özellikleri; farklı karakterleri vardır. Aynı kefeye sokmaya çalışmak; aynı beklentiye girmek başaramadığı noktalarda çocuğu karamsarlığa; içe kapanıklığa iter.
-Karar vermeleri için fırsat verilmeli
Anne-babalar çocuklara karar vermeleri; kendilerine küçük hedefler koymaları ve bu hedeflere ulaşmaları konusunda destek vermelidir. Kendi seçimlerini yapmaları ve bunları yaşamaları konusunda fırsat verilmelidir.
-Sorumluluk almalı
Gerekli yerlerde; gerekli yönlendirmelerle birlikte çocuklara sorumluluk almaları konusunda destek verilmelidir. Çocuğun aldığı zor sorumluluklarda ya da ona verilen zor görevlerde anne-babanın desteğini almak da çocuğa iyi gelecektir. Çocuk sorumluluk konusunda ilk olarak yönlendirilmeli; destek verilmeli; zorlandığı noktalarda bunun açıklaması yapılmalı ve destek yavaş yavaş azaltılmalıdır.
-Suçlanmamalı ve karakteri eleştirilmemeli
Yaptığı yanlışlar ve başarısızlıklar konusunda onu suçlayıp; eleştirmek vazgeçmesine sebep olurken; açıklayıcı konuşmalar yaptığımızda durumu anlayamaya ve çaba harcamaya teşvik etmiş oluruz.