Yaşam; birçok olumlu ve elbette olumsuz deneyimleri barındıran bir süreçtir. Ancak; bu deneyimlere olumlu ya da olumsuz demek; yeterli bir tanımlama olmuyor. Zira; yaşantıların tarifi ve yarattığı sonuçlar farklı şekillerde deneyimlenebiliyor.

Biliyoruz ki bir yaşantıyı deneyimledikten sonra; o artık geçmiştedir.

Fakat; bu deneyimin yarattığı etkileri (özellikle olumsuzsa) şimdiye taşımakta oldukça iyiyizdir. 

Bu deneyimi geçmişte bırakmaktansa; tekrar tekrar hatırlayıp; yaşananların sebeplerini inceleriz. 

Sonra yetmez ve sonuçları hakkında da düşünmeye başlarız. 

Bu davranış bazen bir iş üzerindeyken; derste veya keyifli bir aktivitenin ortasında bile belirir. Ancak işimizi; dersimizi; uykumuzu veya aktivitemizi bölmekle yetinmez; o deneyimin yarattığı duyguları şimdiye çeker. 

Böylece; olayla ilgili detaylar tekrarlayıcı bir şekilde zihnimizin içinde dönüp durur ve olumsuz duygularımızla şimdide baş başa kalırız.

Oldukça yaygın olan ve psikolojik sağlığımızı; davranış ve tutumlarımızı olumsuz etkileyen bu davranışa “ruminasyon” denir. 

Ancak bilinmelidir ki ruminasyon yalnızca geçmiş hakkında tekrarlı düşüncelerden ibaret değildir. Kendi özelliklerimiz; davranış ve tutumlarımız veya duygusal durumumuz hakkında yapılan ruminasyonlar da oldukça yaygındır. 

Geçmiş; şimdiki olumsuzluklar derken elbette ruminasyonun dahil olduğu bir zaman dilimi daha var; o da gelecek. 

Zaten geçmiş veya şimdi hakkında ruminasyon yapmak; geleceğe yönelik de olumsuz tutumlarda bulunmayı doğurur. 

Dolayısıyla; ruminasyon birçok çeşidiyle hayatımızın içine yerleşir ve bizi olumsuz bir şekilde etkiler. 

 

Ruminasyonun bu olumsuz etkiyi yaratmasının en temel sebeplerinden birisi; onca zihinde dönen değerlendirmelere rağmen problemi çözmeye yönelik adım attırmaması ve harekete geçirmemesidir. 

Oldukça duygu-odaklı bir süreç olduğundan probleme tüm detaylarıyla odaklanmakta zorlanılır. 

Böylece; harekete geçemeyiz; harekete geçmedikçe deneyimi rumine ederiz; rumine ettikçe yaşantının oluşturduğu duygulanımları şu ana çekerek; şimdiki zamandaki işlevselliğimizi bozarız. 

Peki ruminasyon devamlı hale gelince neler olur? Araştırma bulgularına göre fatura epey bir kabarık. Buyrun bir de siz göz atın:

• Değersizlik ve böylece iştah; uyku ve önceden çekici gelen aktivitelere yönelik ilgide değişimler (depresyon);

• Artan üzgünlük; memnuniyetsizlik; yetersizlik; yorgunluk ve bitkinlik hali;

• Kaygılı kuruntular ve anksiyete ile artan bir karamsarlık ve performans düşüklüğü;

• Bazı bilişsel becerilerde azalma (örn. problem çözme; alternatif düşünce üretme; odaklanma; karar verme vb.)

• Az ve kalitesiz insan ilişkileri gibi…

Bize bu faturayı sunan ve kronik psikolojik sorunlara yol açabilen bu davranışımızı daha iyi anlamak için örneklendirelim. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.