* “Anne ve baba olarak biz ne yapabiliriz? Oğlum ilaç kullanımını hep yarım bırakıyor. Eşi ve biz elimizden geleni yapıyoruz ama ne yazık ki tedavisini sürdürmekte yetersiz kalıyoruz”.
* “Eşim ilacını içiyor ama hiçbir değişiklik yok. Eve kendini kapatıyor; kimseyle görüşmüyor; hiçbir şeyle meşgul olmuyor. O kadar söylüyorum; kendi hiç gayret etmiyor”.
* “Annesi olarak onun yerine arkadaşları ile buluşması için bahaneler buluyorum. 35 yaşına geldi; kendisi ilişki ve iletişim kuramıyor. Ne yapacağımı bilemiyorum; çok üzülüyorum”.
Hastalığın tedavi sürecinde doktorun; hasta yakınının ve en önemlisi hastanın yapması gerekenler vardır. Hasta; doktor ve hasta yakını uyumlu bir ekip olarak hareket etmelidir.
Doktor süreci yönetir ve hem hasta hem de hasta yakınına sahip çıkar. Tedavileri (ilaç tedavisi; psikoterapi gibi) düzenler; eğitim verir ve gerekli tavsiyelerde bulunur.
Hasta yakını; hastasına destek olurken ne “boş vermiş-lakayt” bir tutum sergilemeli ne de “aşırı koruyucu-kollayıcı” olmalıdır. Hastanın önüne geçen ve tüm sorumluluğu üstlenen hasta yakını; tedavi sürecini olumsuz etkileyebilir.
En önemli faktör; hastanın kendisinin hastalığı konusunda bilinçlenmesi (farkındalık) ve tedavisine sahip çıkmasıdır. Hastalığının yönetimini kendisi üstlenen hasta; kendisini hastalık karşısında koruyabilir ve nükslerin önüne geçebilir.
Kalp krizi geçirmiş bir hastanın 2. kez kalp krizi geçirmemesi için kendisinin hastalığını bilmesi (kalp krizinin nedenleri; belirtileri gibi); hastalık seyrinin nasıl olacağını (hangi durumlarda tekrarlayabilir?) ve yapılması gerekenlerin neler olduğunu (sigarayı bırakmak; tuzsuz yemek; fazla kilolardan kurtulmak gibi) öğrenmesi gerekir. Maalesef hastanın yerine doktorun tuzsuz yemesi; hasta yakınının sigarayı bırakması gibi anlamsız alternatif çözümler bulmak söz konusu değildir.
Benzer durum psikiyatrik hastalıklar için de geçerlidir. Hastalığın akut/ilk dönemi atlatıldıktan (ilaç tedavisi ile hastalık baskılandıktan) sonra psikoterapi sürecinde farkındalığın artırılması ile yapılması gereken; hastanın önceki yaşam tarzının gözden geçirilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılmasıdır.
Hastanın yaşamındaki başarıların artırılması ile özgüveninin oluşturulması; çevresel duyarlılığın azaltılması için sosyalleşme ve iletişimin artırılması; en önemlisi de kişilik özelliklerindeki katılıkların esnetilmesi ve düşüncelerini analiz etmesinin öğretilmesi bataklığı kurutma adına yapılabilecek düzenlemelerden bazıları olabilir.