Sorgu çağının en üst düzeye ulaştığı yaştır. Çevresini daha iyi tanımaya çalışan; yeni kavramları (cinsellik) merak edip öğrenmek isteyen 4 yaş çocuğu bitmek bilmeyen “nasıl; neden; niçin” sözcüklerini kullanır. Sorularına cevap beklerken karmaşık olmayan; rahatlıkla anlayabileceği; kısa cevaplar vermek en doğrusudur. Ansızın gelebilecek bu sorulara anında cevap vermemiz gerektiği için olası sorulara karşı her zaman hazırlıklı olmak gerekir.
SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE
*Kendine güveni artmaya başlayan 4 yaş çocuğu artık bağımsız davranışlar göstermeye başlar.
*Kendi başına bir şeyler yapabildiğini ailesine ve çevresine göstermek ve kendi seçimlerini kendisi yapmak ister.
*Kuralları anlamaya başlar.
*Karşı gelme bu yaşın en belirgin özelliğidir.
*Henüz empati yapamasa da yavaş yavaş başkalarının duygularını anlamaya başlar.
*Çok fazla soru sorar; sizden cevap bekler.
*Artık daha çok ve daha uzun süre oyun oynar.
*Yaşıtlarıyla oynamaktan keyif alır.
*Oyunlarında detaylar giderek artmaktadır.
*Artık dramatik oyunlar oynamaya başlar; oyunlarında rol yapabilir.
*Diğer yaşlarına göre daha çok paylaşır.
*Sıra beklemeyi öğrenmeye başlar.
*Yalnız kalma ve karanlık gibi korkuları olabilir.
*Doğru/yanlış kavramları henüz tam olarak oturmamıştır.
*Kız çocuklar babaya; erkek çocuklar anneye daha düşkün olurlar.
*Hayal dünyası oldukça aktiftir. Gerçek ile hayali ayırt etmeye başlasa da zaman zaman karıştırabilmektedir.
*Hayali arkadaşları olabilir.
*Cinsiyet farklılıkları anlamaya çalışır. Konu ile ilgili sorular sorar.
*Tehlikeyi henüz algılamayabilir.
*Zaman zaman yalan söyleyebilirler.
BİLİŞSEL GELİŞİMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE
*Zaman kavramı yavaş yavaş oturmaya başlar.
*Büyük/küçük kavramlarını bilir.
*Aynı/farklı kavramlarını bilir.
*Ana renkleri bilir.
*Yakın zamanda yaşanmış olayları anlatabilir.
*Benzerlikleri ve farklılıkları fark edebilir.
*Kendisine verilen yönergeleri (3-4) sırasıyla yerine getirebilir.
*Dikkat süreleri kısadır.
DİL GELİŞİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE
*Konuşmasının net ve anlaşılır olması beklenir.
*Konuşmasında çocuksu ifadelerin giderek azalması beklenir.
*Bazı harfleri doğru telaffuz edemeyebilirler. (s;r gibi)
*Zamirleri yerinde kullanabilir.
*Konuşmalarında “neden; niçin; nasıl” sorularını sık sık kullanır.
*Çünkü ile iki cümleyi birbirine bağlayabilir.
*Kısa hikayeler anlatabilir.
*Çocuk şarkılarını ezbere söyleyebilir.
PSİKO-MOTOR GELİŞİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE
*Sakinliğin yerini hareketlilik almıştır.
*Koordinasyonu ve dengesi gelişmektedir.
*Nesneleri hedefe atabilir.
*Müzik eşliğinde hareket edebilir.
*Koşar; atlar (10cm) ; zıplarlar.
*Küçük kas gelişimi gerektiren faaliyetleri yapabilir. (kesme;koparma;yapıştırma;sıkma)
*Boncukları ipe dizebilir.
ÖZBAKIM BECERİLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE
*Cinselliğinin farkına varmaya başladığı için cinsel bölgelerini inceleyebilirler.
*Karşı cinsin bedenine merak oldukça fazladır.
*Tuvalet alışkanlığını kazanmış olmaları beklenir.
*Tuvalet ihtiyaçlarını yardımsız karşılayabilirken zaman zaman yardıma da ihtiyaç duyabilirler.
*Gece tuvaletlerini kontrol edebilmeleri beklenir.
*Kendi kendine yemek yiyebilir.
*Giysilerini giyebilir.
*Düğmelerini iliklemekte yardıma ihtiyaç duyabilir.
*Dişlerini yardımsız fırçalayabilir.
*Çocuğun kendi odasında yatabilmesi önemlidir.
*Mahrem duygusu oluşmaya başlar. Anne/babasını çıplak görmemek çocuk için önemlidir.
*Cinsel kimliğin oluştuğu bu yaşlarda çocuklar cinsiyetleri ile özdeşim kurmaya çalışırlar.
*Kıyafet ve oyuncak seçimleri cinsiyetlerine uygun olursa cinsiyet kavramını oluşturmaya çalıştıkları bu dönemde onlara yardımcı olmuş oluruz.