Ülkemizde beslenme sorunlarının yaşandığı grupların başında gebelik dönemi yer almaktadır. Annenin ve dölün ihtiyaçlarının karşılanmaması her ikisi içinde risk oluşturmaktadır.
Gebelik boyunca ortalama kilo artışı 10-14 kilo olmalıdır. Günlük enerji ihtiyacındaki artış ise sadece 150-300 kal. dır. Gebelik döneminde alınan fazla kilolar ve gebeliğe aşırı kiloyla başlamak doğumu güçleştirmekte ve sağlık sorunları yaratmaktadır.
Gebe kadının ihtiyaçlarına ve şişman olan gebelerin nasıl bir beslenme programı uygulamaları gerektiğine kısaca değinelim;
Gebelikte enerji demir kalsiyum protein D vitamini fosfor gereksinimlerinin karşılanması büyük önem taşımaktadır. Anemi sık görülen tablolardandır. Dördüncü aydan sonra anne anemi riski ile karşı karşıyadır. Gebe olmayan kadınların günlük kalori ihtiyacı 2000-2200 kal/gün iken bu ihtiyaç 2300-2500 kal/güne çıkmaktadır. Protein ihtiyacı ortalama 20gr. ekle sağlanır. Protein kalitesi yüksek besinler seçilmelidir. Hayvansal kaynaklı proteinler bunun için en uygundur. Et süt ve süt ürünleri yumurta kümes hayvanları balık gibi.
Sosyo-ekonomik düzeyi düşük gebelere dikkat edilmelidir. Bu kişiler protein ihtiyaçlarını özellikle kuru baklagil grubundan süt ürünleri ve yumurtadan sağlayabilirler. Soya fasulyesi ve soya ürünleri protein içeriğinin yüksek olması ve kaliteli protein içermesi nedeniyle büyük önem taşımaktadır.
Demir ihtiyacı günlük ortalama 30gr. dır. Dördüncü aydan sonra demir eklemesi yapılmalıdır.
Gebelerin kalsiyum ihtiyacı gebe olmayan kadınların ihtiyacının iki katı kadardır.
Bu ihtiyaç 1200mg/gündür. En iyi kalsiyum ihtiyacı süt ve süt ürünlerinden karşılanabilir.
Vitamin ihtiyacı yeteri kadar sebze ve meyve tüketimiyle sağlanabilir. En önemli eksikliği görülebilecek vitamin B1-2 ve Folik asittir. Hayvansal kaynaklı besinlerin veya alternatiflerinin tüketimi ile bu ihtiyacımız da giderilebilir.
Dördüncü aydan sonra çok gerekli görüldüğü taktirde kontrollü biçimde dışardan vitamin desteği yapılabilir.
Gebelik süresince annenin her ay 1-1.5 kg ağarlık kazanacağı düşünülerek diyetin hazırlanacağını belirtmiştik. Eğer anne şişmansa ilk üç ay günlük kalori ihtiyacına hiç ekleme yapılmamalıdır. Dördüncü aydan sonra yine ihtiyacı olan enerji gereksinimine belirttiğimiz 300 kalori eklenmesi yapılır. Enerji kısıtlanmasına gidilmez.
Enerji protein ve diğer besin öğelerini kısıtlamadan düzenlenmiş bir beslenme programıyla birlikte metabolizma hızını arttırarak haftada 300 gr. verdirilebilir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken gebe kadının bütün enerji protein vitamin mineral ihtiyaçlarının eksiksiz karşılanması ile sadece metabolizmayı hızlandırarak 300 gr. gibi kilo veriminin sağlanmasıdır.
Metabolizmayı hızlandırmanın en faydalı yöntemlerinden biri 8-9 öğünden oluşan bir beslenme programı uygulamaktır. Bunun yanında jimnastiğin de çok büyük faydası vardır. Hamilelik döneminin rahat geçmesi doğumun kolay olması ve metabolik hızın arttırılası açısından gebelere önerdiğim jimnastik .yüzme ve yürüyüştür.