İnsan vücudunda meydana gelen anormal hücrelerin büyüme ve çoğalmalarını engellemek amacıyla doğal veya yapay maddelerden oluşan ilaçlarla yapılan tedavi biçimine denir. Kemoterapide uygulanan ilaç tedavisinin vücutta birçok yan etkisi bulunmaktadır ve bu etkilerin görünme nedeni ilaçların bazı besin öğeleriyle reaksiyona girmesidir.
Özellikle bu dönem süresince uygulan ilaçlar B kompleks vitaminlerinin yetersizliğine yol açmaktadır. Ayrıca bu tedavi sırasında çeşitli sindirim sistemi rahatsızlıkları ve tat almada değişiklikler görülmektedir.
Kemoterapi süresince görülebilen yan etkiler:
Kilo kaybı (iştahsızlık ve tat almada azalma sebebiyle)
Bulantı-kusma
İshal kabızlık
Anemi (kansızlık)
Ağız yaraları
Halsizlik
Saç dökülmesi
Ödem (vücut tarafından su tutulması)
Cilt ve tırnak problemleri (tırnakta; renk değişikliği ve kırılma ciltte ise; alerjik kaşıntılar kuruma soyulma ve kalınlaşma olarak görülebilmektedir.)
Kemoterapi tedavisi sırasında beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
Aşırı yağlı yiyeceklerden ve kızartmalardan uzak durulmalı
Bol bol su tüketin. (toksin maddeleri vücudunuzdan atabilmek için)
Çay kahve yerine bitki çaylarına yönelin. Özellikle; kuşburnu adaçayı papatya ıhlamur gibi
Mide rahatsızlıkları yaşamamak için aşırı sıcak ve soğuk besinleri tüketmeyin
İştahsızlık nedeniyle oluşabilecek kilo kaybınızı önlemek amacıyla azar azar ve sık sık yemek yiyin
İçerisinde yapay madde bulunduran besinlerden ve içeceklerden uzak durun
Çorba yoğurt gibi sıvı besinlerin tüketimine yönelin
Kırmızı et yerine beyaz et tüketin
Kola gazoz ve portakal suyu gibi gazlı ve asitli içeceklerden uzak durun.
Bol bol sebze ve meyve tüketin. Sebzelerden özellikle; brokoli lahana sarımsak soğan turp kereviz yeşil yapraklı sebzeler domates baklagiller kırmızı biber roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin.
Kemoterapi tedavisi sonrasında beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
Özellikle A vitaminin den zengin besinleri tüketin böylece kemoterapi tedavisinin vücudunuzda yarattığı iştahsızlık etkisi daha az olacaktır. (süt balık peynir yumurta yoğurt elma.)
Bol bol sebze ve meyve tüketin
Bol bol su tüketin
Sebzelerden özellikle; brokoli lahana sarımsak soğan turp kereviz yeşil yapraklı sebzeler domates baklagiller kırmızı biber roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin
İdeal kilonuzda olmaya özen gösterin
Bitki çayları tüketin. Özellikle; ısırgan otu yeşil çay adaçayı
Balık tavuk gibi et grubu besinleri ızgara veya haşlama olarak tüketin
Hamur işleri ve hamurlu tatlılardan uzak durun
Yağ ve tuz içeriği düşük besinleri tüketmeye özen gösterin
Kızartmalardan uzak durun
Lifli (posalı) yiyeceklerin tüketimini arttırın
Alkol ve alkollü içeceklerden uzak durun
Sigara tüketiminden uzak durun.
Radyoterapi
Radyasyonla tedavi anlamına gelen radyoterapi tek başına yapılabildiği gibi ameliyat öncesinde sonrasında veya kemoterapi tedavisi ile birlikte uygulanabilmektedir. Bu tedaviyle kanserli hücrelerin büyümesi ve üremesi engellenmekte ve normal dokulara yayılmasını önlemektedir.
Yan etkileri uygulanan bölgeye süreye ve alınan doza göre değişmektedir. Tedavi bitiminden kısa bir zaman sonra ya tamamen kaybolmaktadır yada çok azalmaktadır.
Radyoterapi tedavisinin yol açtığı yan etkiler:
Tat kaybı
Koku kaybı
Bulantı
İştahsızlık halsizlik
Vitamin yetersizlikleri (özelliklede folik asit yetersizliği sık görülebilmektedir.)
Ağız kuruluğu.
Radyoterapi tedavisinde beslenme:
Her besin grubunun dengeli alımı
Bol bol su tüketin
Bol bol meyve ve sebze tüketin. Özellikle brokoli lahana sarımsak soğan turp kereviz yeşil yapraklı sebzeler domates ve baklagiller.
Folik asit yetersizliği önlemek amacıyla soyafasulyesi ve unu soğan kurufasulye nohut ve brokoli gibi besinlerin tüketimini arttırın
Lifli ( posalı ) yiyeceklerin tüketimini arttırın
E vitamini içeren ceviz badem ve fındık gibi kuruyemişlere beslenmenizde yer verin
Yağ ve tuz içeriği düşük besinleri tüketmeye özen gösterin.