Gebelikte görülen rahatsızlıkların çoğu fizyolojik ve anatomik değişimlerin bir sonucudur. Bu rahatsızlıklar yapı ve şiddet olarak hamileliğin evresine göre değişirler. İlk evrede daha çok bulantı kusma kendini gösterir. Bu dönemde anne adayı gebeliğe uyum sağlamaya çalışır. Düşük riski açısından da dikkatli olunmalıdır. İkinci evre şikâyetlerin azaldığı sakin bir dönemdir. Uyum büyük ölçüde sağlanmıştır. Üçüncü evre gebeliğin son evreleri bitkinlik dönemidir. Fetüsün büyüyüp gelişmesine bağlı şikâyetler görülür.

Bu şikâyetlerin hamileliğin doğal bir sonucu olduğunu kabul etmeli ve hazırlıklı olmalısınız. Rahat bir hamilelik geçirmek için bazı noktalara da dikkat etmelisiniz.

Bulantı- Kusma

Özellikle ilk aylarda görülen bir yakınmadır. Gebe kadınların %50-70’i gebeliğin ilk 8 -16. haftasında sabahları çoğu kez kusma ve mide bulantısından şikayet ederler. Bulantı ve kusma günün her saatinde görülebilir ve özellikle yemek pişirirken yorgunken şiddetlenebilir.

Bulantının oluşmasında hormonal nörolojik metabolik nedenlerin olduğu düşünülmektedir. HCG (human chorionic gonadotropin) ve östrojen hormonlarının salgılarındaki artış karbonhidrat metabolizmasındaki değişiklikler bulantıyı tetiklemektedir.

Ara öğün sayınızı artırın. Daha sık ve küçük öğünler tercih edin.

Yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun.

Yemek sırasında daha az sıvı almaya özen gösterin. Yemekle birlikte fazla sıvı alımı bulantıyı artırabilir.

Sabah bulantılarınız daha sık oluyorsa sabahları yavaş hareket edin yataktan ani kalkışlardan kaçının. Başucunuzda tuzlu yiyecekler bulundurun.

Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden uzak durun.

Gece midenizin boş kalmasını ya da kan şekerinizin düşmesini önlemek için uyumadan önce protein ve karbonhidrattan zengin bir ara öğün örneğin bir bardak süt ve bir dilim tam buğday ekmeği tüketebilir sabah bulantıyla uyanmanıza engel olabilirsiniz.

Dinlenmenize ve uykunuza özen gösterin. Duygusal veya bedensel yorgunluk da bulantıyı artırabilir.

Konstipasyon ( Kabızlık)

Kabızlık gebelikte sık görülen bir problemdir. Progesteron düzeyindeki artışla gastointestinal sistemde motilite azalması büyüyen uterusun barsakların son kısmına yaptığı basınç yetersiz sıvı alımı yetersiz fiziksel aktivite ve yanlış beslenme alışkanlıkları neden olarak gösterilebilir.

Liften zengin beslenilmeli (sebze meyve tam tahıllar kurubaklagiller) bol sıvı tüketilmelidir.

Çiğ meyve sebze tüketimi artırılmalıdır. Erik kayısı vişne kompostoları kuru meyve tüketimi barsak hareketlerini artırmaya yardımcı olur.

Düzenli fiziksel aktivite son derece önemlidir. Günlük 30-45 dk yürüyüşler yeterli olacaktır.

Doktorunuz gerekli görmedikçe laksatif müshil vb. kullanmayın. Doğal besinlere öncelik verin.

Mide Yanması- Ekşimesi

Halk arasında gebelikte mide yanmasının sebebi  “Çocuğun saçı çıkıyor “ şeklinde yorumlansa da asıl sebep büyüyen uterusun mideye baskı yapması sonucu mide asidi başta olmak üzere mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucu göğüs kemiği arkasından yukarı yükselen yanma ve ağza acı- ekşi su veya yemek parçalarının gelmesi olarak tanımlanır.

Öncelikle aşırı yemekten kaçının.

Çok yağlı ve soslu asitli besinlerden uzak durun.

Çay kahve kakao gibi kafein içeren besinlerden kaçının.

Mide yanmasını artıracak ani hareketlerden eğilmelerden sakının.

Yatarken başınızın altına yastık koyup başınızı yükseltmeniz şikayetlerin azalmasında etkili olacaktır.

Yemeklerden sonra mide salgısını bastırmak için hafif yürüyüşler yapılabilir.

Yemekten sonra hemen uzanmayın.

Rahat ve bol kıyafetler tercih edin. Karnınızı sıkıca saran kıyafetlerden uzak durun.

İştah Artışı- Aşerme

Gebelikte artan hormon düzeyleriyle birlikte iştah da artar. Aşerme genellikle ilk 4 ayda görülün geçici bir durumdur. Herhangi bir besinin aşırı arzulanmasıdır. Arzulanan bu besin sindirim sisteminizde bir sorun yaratmayacaksa uygun miktarda tüketiminde sakınca yoktur. Aşerme düzeyinin yüksek olması kansızlık veya yetersiz beslenmenin işareti olabilir.

Gebelik Diyabeti

Gebeliklerin %2 sinde ortaya çıkabilen gebelik diyabetinde gebelik öncesinde fazla kilolu veya obezler ailesinde diyabet geçmişi olanlar daha önce sorunlu gebelik geçirmiş olanlar risk altındadır.

Gebeliği takiben 24-28. haftalarda glikoz yükleme testi için doktorunuza başvurunuz.

Tanı konması durumunda diyetisyeninizle iletişime geçerek hem sizin hem bebeğinizin sağlığını koruyacak yeterli enerji ve besin ögelerini içeren beslenme programınızı uygulamaya başlayın.

Bir bebek dünyaya getirmek size bahşedilen en güzel hediye! Bu hediyeye kavuşma yolundaki sıkıntıları da doğal bir süreç olarak görün ve önerileri dikkate alarak bu süreçten keyif alın.

Bir sonraki yazıda sizlerle gebelikte enerji ve besin ögeleri gereksinimleri paylaşacağım. Takipte kalın. Mutlu günler J