Tüm hastalıklarda olduğu gibi obezitenin de erken teşhisi ile kontrolü çok daha kolay bir hale gelebilmektedir. Obezite çağın hastalığı olarak görülmektedir. Tüm dünyada gerek endüstriyel gerekse teknolojik gelişmeler insanların daha fazla yiyecek içecek tüketirken daha az enerji harcamasına neden oldu. İşlenmiş gıdaların ve fast food tüketiminin artmasıyla insanların günlük yağ ve karbonhidrat tüketimi ciddi oranlarda artış gösterdi. .Buna parelel olarak gelişen teknolojiyle beraber her işimizi oturduğumuz yerden bir düğmeye basarak halledebiliyoruz. Eskiden oyun oynamak diyince akıllarına yakartop yerden yüksek körebe gibi oyunlar gelen çocuklar şimdi bilgisayar ya da ateri oyunlarının başından kalkamaz oldular. Durum böyle olunca tüm dünyada obezite ile savaş için dernekler kurulmaya ve tedavisine ciddi bütçeler ayrılmaya başlandır. Öyle ki ABD’nin obezite ile mücadeleye ayırdığı para savunması için ayırdığı paraya yaklaşmıştır.

Peki bu hastalığı önlemek mümkün değil midir? Pek çok konuda yapıldığı gibi sorun oluştuktan sonra müdehale etmek midir çözüm yoksa problemin ortaya çıkmasını önlemek midir? Yazımın başında da dediğim gibi erken teşhis tüm hastalıklarda olduğu gibi obezitenin tedavisinde ve daha önemlisi önlenmesinde çok önemlidir. Unutulmamalıdır ki kişinin beslenme alışkanlıkları bebeklikten hatta anne karnından başlamaktadır şekillenmeye. Yani evde kazandırılan beslenme alışkanlıkları ardından okul da kazandırılan beslenme alışkanlıkları ile birleşip kişinin tüm hayatında devam ettireceği beslenme düzenini oluşturmaktadır.

“Benim çocuğum asla sebze yemez!” “Benim çocuğum kesinlikle kahvaltı etmez!” “Ne yaparsam yapayım çocuğuma meyve yediremiyorum!” “Benden tek istediği patates ve makarna!” “Ne kadar uğraşsam da hamburger yemesini engelleyemiyorum!”… Bu şikayetler son yıllarda sürekli duyduğumuz şikayetler arasındadır ve bunun karşılığında sorulacak soru: ”peki siz veya eşiniz kahvaltı etmeyi seviyor musunuz?” “Acaba çocuğa bu alışkanlığı kazandırdınız mı?” veya evde sebze yemeği piştiğinde benim çocuğum zaten bunları yemez diyerek onun için ayrıca köfte ve patates kızartması hazırladınız mı? Eğer bunları yaptıysanız o çocuğun sebze sevmesini veya kahvaltı etmesini bekleyemezsiniz.

Daha da erken zamanlara yani bebeğinizin sadece sizin verdiğiniz besinleri tüketebildiği ilk 1 yıllık döneme dönersek. Ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi gerekirken çocuğum doymamıştır diyerek bir biberon da mamayı zorla içirmek o çocuğun doyma eşiğini yükseltecektir. Bebekliğinde ona zorla verdiğiniz bu mamanın çocukluk ve yetişkinlik döneminde de doyma hissinin çok daha geç oluşmasına neden olabileceğini hiç düşünmüş müydünüz?

Evet haklısınız tek suçlu siz olamazsınız. Evde kazandırılan beslenme alışkanlıkları kadar yuvalarda kazandırılan beslenme alışkanlıkları da çok önemlidir. Çocuğuna herşeyin en mükemmelini sağlamak her anne babanın yapmak istediği bir şeydir. Bu iç güdü ile çcuğunuzu kendi şehrinizde ki en pahalı en harika koleje kaydettirirken aklınıza yemek listelerini görmek gelmiş miydi? Mesela ikindi kahvaltılarında çocuğunuza ne yedirildiğini biliyor musunuz? Ülkemizde ki pek çok prestijli okulun ana okulu bölümlerinde çocuklarımıza ara kahvaltısı olarak kızarmış börekler çikolatalı ekmekler katkı maddesi içeren toz meyvesuları meyveli yoğurtlar verilmektedir. Bu konu da yapabileceğiniz bir şey mutlaka vardır. Okul yönetiminin kendini düzeltmesini bekleyebileceğiniz gibi çocuğunuzun yanına taze bir elma ve domatesli bir tost veya peynirli bir sandviç vermeniz de bir çare olabilir.

Erken teşhis için tüm bunlar kadar önemli bir konu da acaba çocuğunuzun kilosu boyuna göre fazla mıdır? Az mıdır? Bunu kontrol ettirmek için konunun uzmanı bir diyetisyen veya bir çocuk doktoruna danışmnızı tavsiye ederim. Çocuğunuzun özellikle bel çevresinden yağlanması varsa mutlaka kolesterol ve şeker ölçümü yaptırın. Böylece eğer fazla kilosu veya kan yağlarında yükseklik varsa çok daha erken teşhisle ve yaşına uygun bir diyetle sağlıklı kilosuna gelmesi sağlanır.

Unutlumamalıdır ki sağlıklı bir toplum sağlıklı çocuklukla başlayan sağlıklı bireylerle mümkündür.